Tôi cứ theo lời mẹ căn dặn, rằm tháng 7 lại làm mâm cơm chay 5 món dâng lên vì tháng 7 là tháng báo hiếu cũng là tháng của cô hồn. Mâm cơm chay với nhiều ngụ ý thiện lành, mong muốn cho thân tâm tôi và gia đình được bình an, thanh thản.

Với tâm ý dâng lễ, nhà tôi luôn nấu các món chay đơn giản để cả nhà khi thụ lộc cũng được ăn các món ít chế biến và ít dầu mỡ.

Mâm cúng chay đơn giản cứ có đủ 5 món đại diện cho ngũ hành với xôi chè không thể thiếu, rồi các món còn lại cứ là kho, xào, canh hoặc luộc cho đủ 5 món là được.

Khác với thời trước, mẹ tôi làm nông nên thời gian soạn lễ thong dong và thoải mái hơn. Trong ký ức của tôi, mỗi dịp cúng rằm nhà như được ăn cỗ, rằng mẹ sẽ ở trong bếp tay xào nấu, tay đồ xôi với khói bếp len lỏi giữa tiết trời mưa ngâu tháng 7, bếp lửa rực than hồng.

Tôi bây giờ dĩ nhiên làm bếp thuận tiện hơn, nhưng vì còn công việc nên chỉ xoay sở chuẩn bị mâm cúng trong nửa buổi để còn kịp giờ đến chỗ làm.

Thay vì đồ xôi, tôi sẽ nấu cơm nếp. Gạo nếp cùng đậu xanh ngâm trước 1 giờ rồi bỏ nồi cơm điện, nước cốt dừa cùng chút muối cứ xâm xấp mặt gạo thì hạt nếp sẽ chín và dẻo không khác gì đồ xôi trên chõ. Những dịp rằm nổi hứng nấu chè trôi nước thì luôn cần chuẩn bị trước kiểu nặn sẵn bánh trôi để đến ngày chỉ việc nấu nước đường và thả viên chè vào đun đến chín hoặc đơn giản hơn thì cứ chè đậu ninh nhừ ăn kèm cốt dừa đặc.

Các món kho, tôi cứ đổi kiểu nấm kho cùng đậu hũ hoặc có khi nấm kho cùng rau củ, là cứ ướp cùng xì dầu rồi rim nhỏ lửa trên bếp. Nấm rất giàu dinh dưỡng, các món kho vì vậy mà rất ngon và bắt cơm.

Với tôi, ăn chay, nấu chay thật ra rất đơn giản dễ nấu, cứ rút thịt ra khỏi món mặn thì sẽ là món chay. Như món canh chua, cứ cà chua, thơm, me rồi thêm giá, hành, đậu hũ sẽ ra món canh chua chay. Hoặc canh rau thì nấu bằng nấm và rau, là đã được tô canh ngọt lừ. Tôi không ưu tiên các món chay giả mặn, vì mỗi lần ăn chay đều xem như thanh lọc cơ thể.

Khi nấu chay, chắc có lẽ đậu hũ là món không nên bỏ qua vì vừa chay tịnh lại vừa gần gũi, dễ chế biến, dễ ăn. Đậu hũ trắng làm ra được nhiều món nhưng đơn giản nhất vẫn là xịt qua một lớp dầu ăn rồi bỏ nồi chiên không dầu là thành món đậu hũ chiên vàng chấm xì dầu.

Một vài món chay dễ làm, xin gợi ý cùng chị em nội trợ để vừa có thể sắp xếp làm mâm cúng rằm vừa có thể lo liệu công việc cá nhân, gia đình.