Yêu cầu Phan Huyền Thư giải trình

Sáng 19-10, trả lời Báo Người Lao Động về vụ việc trên, ông Phạm Xuân Nguyên - Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội khẳng định đã nắm thông tin có thêm một tác giả tố Phan Huyền Thư “đạo" bài Bạch lộ (thuộc tập Sẹo độc lập).

Ông Phạm Xuân Nguyên cho biết thêm đã liên lạc với Phan Huyền Thư qua điện thoại nhưng chưa gặp trực tiếp. “Hội yêu cầu Phan Huyền Thư làm giải trình về sự việc. Tập thơ Sẹo độc lập của Phan Huyền Thư vừa đoạt giải thưởng hạng mục Thơ của Hội Nhà văn Hà Nội nên chúng tôi có trách nhiệm về việc này. Trong trường hợp xác định chính xác việc “đạo thơ”, hội sẽ có quyết định đối với giải thưởng vừa trao. Chúng tôi đang làm rõ vụ việc và sẽ sớm thông tin tới độc giả” - Ông Xuân Nguyên chia sẻ.

Bài thơ Bạch lộ (Độc ẩm với Lã Bất Vy) của Phan Huyền Thư in trong tập thơ Sẹo độc lập (NXB Lao động ấn hành năm 2014) còn bài Buổi sáng của nhà thơ Phan Ngọc Thường Đoan (tên thật là Nguyễn Thanh Bình, quê Vĩnh Long) in trong tập Đếm cát (NXB Văn học xuất bản năm 2003).

Phan Ngọc Thường Đoan cho biết bài thơ Buổi sáng viết tại quán cà phê Catina của nhạc sĩ Phú Quang và từng được nhạc sĩ này phổ nhạc thành ca khúc Catinat café sáng. “Bài thơ Buổi sáng tôi viết năm 2000. Hồi đó, nhạc sĩ Phú Quang sống ở Sài Gòn một thời gian khá dài, anh ấy mở quán Catinat trên đường Đồng Khởi. Anh chị em văn nghệ sĩ thường hay đến đó! Sáng nọ, bạn bè chưa tới, tôi ngồi một mình đã viết bài thơ này. Khi Phú Quang xuất hiện, tôi đưa bài thơ cho anh ấy xem, anh ấy đã mang lên ngồi vào đàn phổ nhạc bài thơ này, đặt tên là “Catinat café sáng”. Phan Huyền Thư đã xé tác phẩm của tôi ra, để đưa vào bài thơ của chị ấy” - Nhà thơ Phan Ngọc Thường Đoan bức xúc nói.

Rất nhiều nhà báo, văn nghệ sĩ bàn luận xôn xao trang diễn đàn, trang mạng xã hội, bức xúc về sự việc. Nhà báo Hà Quang Minh viết:“Tôi lên tiếng, không phải vì tôi muốn tập thơ Sẹo độc lập bị tước giải thưởng. Tôi lên tiếng, vì tôi muốn nền văn nghệ này cần có những tác phẩm độc lập thực sự, không trùng lặp, không vay mượn và không ăn cắp. Tôi lên tiếng, không phải vì câu thơ kể trên, mà vì tôi gặp một nhà thơ quen, Phan Ngọc Thường Đoan, ở trong bài thơ đó!”.

Sự giống nhau lạ lùng

Đối chiếu văn bản hai bài thơ, Bạch lộ của Phan Huyền Thư có rất nhiều câu thơ gần giống, hoặc giống hoàn toàn với những câu trong bài Buổi sáng của Phan Ngọc Thường Đoan. Hai câu đầu của bài Bạch lộ, đã giống nguyên văn với hai câu thơ đầu của bài Buổi sáng:

“Những gương mặt người/Quen mà không quen/Từng giọt sương nén trong veo câm nín/Tiếng chim khua vỡ buổi sáng lạnh” (Bạch lộ) và: “Những gương mặt người/Quen và không quen/Những giọt cà phê muôn đời đen nhánh/Tiếng chim khua vỡ buổi sáng lạnh” (Buổi sáng).

Buổi sáng viết: “Em ngồi một mình/Khuấy loãng thời gian/Buổi sáng muốn gọi anh/Nắng nói lời mê ngủ” trong Bạch lộ cũng có câu: “Em một mình /Ngồi khuấy loãng thời gian/Buổi sáng muốn ôm anh/Nắng nói lời mê ngủ”…

Còn nhiều câu thơ gần giống nhau đến mức … kỳ lạ như: “Quàng nỗi nhớ chạy quanh chiếc bàn nhỏ/Bản giao hưởng đêm qua còn phảng phất trên phím dương cầm” (Buổi sáng) và “Quàng nỗi nhớ lên gối chăn bỏ ngỏ /Bản blues jazz đêm qua lẩn khuất phím dương cầm” (Bạch lộ). Hay “Người đã vội quên cung bậc cuối/Nụ hôn nửa vời/Trái tim không cửa/Ai hờ hững xéo lên lá cỏ” (Buổi sáng) và “Người thiên di cung bậc cuối cùng/Nụ hôn nửa vời/Trái tim không cửa/Bóng ai hờ hững xéo trên lá cỏ/Điềm tĩnh ngồi chờ gió” (Bạch lộ).

Phan Ngọc Thường Đoan không phải nhà thơ đầu tiên tố Phan Huyền Thư đạo. Trước đó, nhà thơ Lê Thiếu Nhơn phát hiện câu mở đầu bài Có lẽ đã chết vẫn tốt hơn sáng tác năm 2008 của Phan Huyền Thư quá giống với câu chủ đạo và là tinh thần của bài thơ Khi tôi chết hãy đem tôi ra biển của nhà thơ Du Tử Lê (sáng tác năm 1977). Nhiều ý kiến cho rằng chỉ giống nhau một câu thơ, rất khó kết luận đạo hay không.